kara kangal

[sahbaz]

Arkadaslar, Simdi bende size kendimce kisaca dilimin dödügünce birseyler anlatmaya calisacagim. Cünkü konu aslinda cok derin ve arastirilmasi gerekiyor. Ben Zonguldakliyim babam 1974 senesinde Kasap dükkani acmasi sebebiyle köylerden hayvan alir yayan olarak onu ahira getirirdik yani bugünki gibi hayvan arabasi yoktu. Dedelerden kalma köpekcilikle köylerde karsliastigimiz köpeklere ilgi ve korku ile bakardik .Cünkü neredeyse her evin önüde en az 2-3 tane esek Kadar büyük olan azgin köpeklerin saldirisina ugruyoduk bir köye girmeden önce seslenip o köyden birilerinin bize refakat etmesine mecburduk. Simdi bu köylerde cins cins köpekler görürdük. (kirmizi,akbas, tamsiyah(kurum siyah. dörtgöz siyah),sari .Karabas, Alabai, Kafkas cobankopekler, Karadeniz Coban köpegi, Ala (kirmizi Beyaz, siyah-beyaz) gibi) Bu Kadar cok köpek olmasinin sebebi bizim buralarda mera olmadiginda köylü hayvanlarini baharda otlatmak icin oldukca uzak olan karabük ormanlarina götürülermis ve cok ciddi güvenlik sebebiyle de köpeklerini saldirgan ve dövüsenlerden damizlik tutarlardi. 1971 deki;Ormanlara giris yasagidan sonra daha öncekine nazaran daha güvenli olmasi sebebiyle millet köpek beslemeyi azaltti. Fakat koyu irklar nispeten öteki köpeklerden azdi. Sebebini sordugumuzda gece ay isiginda koyu renkli köpeklerin nerede oldugunu görememeleri, birden bire sahibine temasi sirasinda, onu ve hayvanlari ürkütmesi olumsuz sonuclar dogurdugundan genellikle akbaslarla ciftlestirilerek renklerini aciklastirdiklarini söylerlerdi. Bazen bu ciflestirmelerden mesela akbas-siyah irktan ala(ala yavrular pek tutulmazdi, hatta cogu dogar dogmaz bir cuvalin icine agir tasla birlikte konur köprüden irmagin en derin yerine atilirdi), bazende koyu boz yavrular aliyorlar. Genellikle bir sonra ki damizlik boz yarular kullanilarak tekrar acik renkli köpeklerle ciftlestirilerek bu günkü kangal renkleri meydana gelmistir. Eger bu islem Akbas-kirmizi irk agirlikli ise sarimsi post, Akbas-siyah agirlikli ise koyu post, Akbas-siyah-kirmizi cesitli renk kombinas kombinasyonlari olustuguna bizzat sahit oldum. Ayni sekilde Karadeniz dag köpekleri dedikleri köpekten bende de vardi, Kafkas Coban köpeginden bozma degisik Coban köpeklerinin karisim sentezini köpekten anlayan hemen anlar. Yalniz kafkasla karsilastirildiginda, biraz daha estetikti. Simdi bunu bilerek mi yaptilar bilmiyorum, Akbaslarin güzel estetik, narin,atletik yapisive baska özellikleri diger köpeklerin Saglam iskelet, aksi, aciya karsi direncli, Dominant ruhu ve cesareti birlestirilerek her yönden mükemmel sürü koruma köpegi olarak vucuda gelmistir. Arkadaslar bu köpek adindan ve yeteneklerinden bu Kadar söz ettiriyorsa bunun altinda benim anlattigim gibi kisa sürede olabilecek bir sey oldugunu sanmayin .Cünkü bu hayvanin hayranlikla bahsetmis oldugumuz bu özelliklerini hic bir egitime tutulmaksizin, insanlarin Dogru damizlik secimiyle dogada kendi kendini binlerce yildan beri egitmis bu hayvanin, sizden aldigi her emri bordercolie gibi yerine getirmesini beklemek sacmaliktir. Zaten verilen emri hakaret sayiyor, kafasin önüne eger suclu gibi durur. Zorlarsan belki yapar. Sizin söylemis oldunuz cok karmasik sözü anlasa bile yerine getirmez ona Sevgi, saygi, överek ve ödüllendirerek yaptirmak istediginiz isi gönüllü yapmasina tesvik edebilirsiz.. Ayni ana baba dan farkli yavrular vermesinin sebebinin altinda gelmis oldugu kökeninde bulunan bu farkli renkteki karisimindan kaynaklandigini düsünüyorum. Bizim azgin kangal komsunun kanciginin kizanininda köyün disinda iki tane kurtla bogustugunu calismaya giden madenciler görmüsler. köpegin yanagini koparmislar .köpek bir sene sonra öldü, Daha sonra bir cift kangal aldik bunlari ciftlestirdik 11 yavru aldik 3 tane kurum siyah 5tane ala 1tane acik sari, 1tane boz ,1tane tülü ve ötekilerden iriydi. Sizce bu baska nasil aciklanabilir ki;? bence kangal saf irk degil anadoludaki bu Coban köpeklerinin caprazlama ciftlestrilmesiyle kusursuz sürü köpegi olarak günümüze dek gelmistir. Benim böyle düsündüren sebep herhangi bir Ilmi veri yok, tamamen kisisel gözlem ve tecrübelerime dayanarak bende olusan bu kanaatimi sizlerle paylasmak istedim. Herkes kendi fikrinin sultanidir. Bilim hepimizin sultani olmalidir. Yeterli arastirmanin ve bilginin olmadigi yerde böyle yüzeysel gözlem ve basit tecrübelerle kanaatlere ulasiyoruz. Mesela Kangalda Akbas kani yok ise bacaklaridaki ala beyazliklarin nereden geldigini söylemek icin bir fikriniz var mi?